Cách đây hai năm (2015), tôi gặp nghệ sĩ xiếc Giang Mỹ Phụng (Win Claire). Cô có dáng người nhỏ nhắn, khuôn mặt khả ái, phúc hậu và luôn nở nụ cười. Hôm đó tổng duyệt các tiết mục nghệ thuật cho Tết Trung Thu, sự kiện do hội Người Việt Nam tại Pháp tổ chức. Cô Phụng dẫn theo hai cậu con trai bé xíu. Hai bé dễ thương, líu ríu theo chân mẹ vì lạ chỗ, lạ người. Tôi và gia đình nhỏ của Phụng lúc đó chỉ nhìn nhau và cười.
Sau một năm, tôi có dịp trò chuyện thực sự với Mỹ Phụng; năm nay, hai bé trai đã lớn hơn, cậu cả diễn một tiết mục « Chú gà con », cùng mẹ tung hứng banh. Cậu mặc chiếc áo và, hóa thân thành chú gà con, lon ton chạy ra sân khấu. Ai cũng chăm chú theo dõi họ biểu diễn. Và khi kết thúc, mọi người hưởng ứng bằng những tràng pháo tay thật giòn giã. Bỗng từ cánh gà, cậu út chạy ra ôm chân mẹ. Ba mẹ con nhà gà thật đáng yêu, tình cảm làm sao. Tôi chợt hình dung là năm sau, mẹ con nhà gà có lẽ sẽ cùng diễn chung trên sân khấu.
- Hai con trai của nghệ sĩ xiếc Mỹ Phụng cùng biểu diễn trong một tiết mục xiếc
Tôi như một nguời hâm mộ, lặng lẽ dõi theo nghệ sĩ Mỹ Phụng. Mỗi lần thấy video của mẹ con họ tập luyện, tôi đều coi và không bỏ sót. Mỹ Phụng đã truyền đam mê, hơi thở của nghệ thuật xiếc đến hai cậu con trai bé bỏng. Tôi cảm nhận được một sự chia sẻ tuyệt vời trong tình mẹ con, lẫn tình nghệ sĩ giữa họ.
Cuộc sống có nhiều thay đổi, giờ đây, Mỹ Phụng còn giữ nhiều vai trò khác trong cuộc sống, tôi đặt câu hỏi cho chị là: « Nếu tự giới thiệu, thì chị sẽ nói gì về mình? » Chị nhẹ nhàng, giọng thỏ thẻ, đầm ấm: « Phụng xin nói về gia đình Phụng. »
Ông nội của Mỹ Phụng là lương y, võ sư Giang Hải Long. Cha của chị là lương y, võ sư Giang Kiếm Thanh. Xuất thân từ một gia đình có truyền thống về nghề y và võ nghiệp.
Từ nhỏ, chị em Phụng được cha dạy võ thuật , tung hứng, cho tập nhào lộn, học thêm võ Karaté. Năm 2003, cha cho Phụng và em trai Quốc Cơ học thêm nghề châm cứu tại bệnh viện y học cổ truyền TP.HCM, nơi ông công tác. Năm 18 tuổi, Mỹ Phụng tham gia đoàn xiếc TP.HCM, chị cùng hai em trai rất nhanh chóng ra mắt khán giả với các tiết mục xiếc đặc sắc và hấp dẫn. Mỹ Phụng đã đi biểu diễn khắp các tỉnh thành Việt Nam và lưu diễn ở Đài Loan.
Sau khi có gia đình, Mỹ Phụng sang Pháp định cư. Cuộc sống hạnh phúc cùng chồng và hai hoàng tử dễ thương khiến chị không đủ thời gian để nghĩ về nghề xiếc, những cuộc biểu diễn chuyên nghiệp như trước đây.
Hằng năm, Mỹ Phụng về Việt Nam thăm gia đình. Năm 2014 , 2 em trai Phụng là Giang Quốc Cơ và Giang Quốc Nghiệp biểu diễn tại sân khấu Thảo Cầm Viên, họ động viên chị thử diễn lại một lần thôi. Chị đã đồng ý và nói rằng: « Diễn lại lần cuối cùng với gia đình để giữ lại kỷ niệm. » Nhưng thật không ngờ, có một phép màu nào đó đã khiến chị yêu lại sân khấu, yêu nghệ thuật xiếc mãnh liệt. Rồi từ đó, chị lại tập luyện hết mình, trở lại với sân khấu, diễn lại những màn diễn độc đáo, hấp dẫn khán giả. Điều khiến tôi cảm phục hơn nữa là chị có tấm lòng nhiệt huyết, thật tâm muốn đào tạo những học trò nhỏ yêu thích và muốn tập xiếc.
Mọi sự khổ luyện đều đã được đền đáp xứng đáng, chị và hai em trai của mình đã và đang đi trên con đường nghệ thuật xiếc của riêng họ, ở đó, tôi đã thấy sự nối tiếp của bốn thế hệ trong gia đình chị.
Vừa chu toàn từ việc chăm sóc con cái, đến giữ lửa trong mái ấm gia đình là điều rất khó của người phụ nữ, đặc biệt hơn nữa là chị theo đuổi nghệ thuật xiếc, môn nghệ thuật đòi hỏi rất nhiều kỹ năng: sự thông minh – sáng tạo, sức khỏe – dáng vóc, sự nhanh nhẹ và tâm vững vàng… nhưng chị đã cân bằng và làm được. Đằng sau hào quang của ánh đèn sân khấu, nghệ sĩ Mỹ Phụng lại trở thành một mẹ gà đằm thắm, một người vợ dịu dàng, duyên dáng và mái ấm hạnh phúc cũng là điểm tựa vững vàng để chị tiếp tục cống hiến cho nghệ thuật, cho nghiệp xiếc.
Một trong những tiết mục biểu diễn tại Tết Trung thu 2016 của nghệ sĩ
Nhân dịp đầu năm mới, tôi lại có dịp trò chuyện ngắn với chị về nghề xiếc.
Như Quỳnh: Xin chào chị, được biết gia đình chị có truyền thống võ thuật và cả ba thế hệ đều theo nghiệp xiếc, hiện tại, dù ở Pháp nhưng chị vẫn giữ nghề và tiếp tục đi biểu diễn. Vậy động lực nào thôi thúc và giữ chị lại với nghề lâu như vậy?
Nghệ sĩ Mỹ Phụng: Ngọn lửa đam mê nghệ thuật Xiếc trong người Phụng đã được giấu kín nhiều năm từ khi sang định cư ở Pháp, nhưng nó không hề tắt, chính nó là động lực lớn nhất để Phụng trở lại với nghề. Và khi được khán giả ở Pháp đón nhận, được nghe những tràng pháo tay, những lời khen đầy xúc động, lại càng là động lực lớn hơn để mình cố gắng mỗi ngày.
Như Quỳnh: Khó khăn nào là lớn nhất đối với chị khi mà chị vừa phải chăm lo cho gia đình, cuộc sống thường nhật nhưng vẫn tập luyện và biểu diễn đầy năng lượng và nhiệt huyết với nghề xiếc?
Nghệ sĩ Mỹ Phụng: Một ngày giá như có 48 tiếng để phụ nữ chúng ta có thể làm nhiều thứ nữa. Cũng không phải dễ dàng để sắp xếp giữa công việc chăm lo gia đình, con cái và việc tập luyện ,biểu diễn và gần đây nữa Phụng phải đi dạy Xiếc cho các bé ở quận. Nhưng người ta có câu « Nếu bạn thật sự muốn, bạn sẽ tìm cách. Nếu không muốn, bạn sẽ tìm lý do ». Và vì Phụng muốn có một sự điều hòa giữa gia đình và công việc nên đôi lúc đến khuya mới ngủ.
Như Quỳnh: Theo chị, yếu tố làm nên thành công của một nghệ sĩ xiếc là gì?
Nghệ sĩ Mỹ Phụng: Niềm đam mê, sự nhẫn nại, lòng quyết tâm ,học hỏi và sáng tạo, lòng dũng cảm, ý chí sắt đá ( đó là những yếu tố mà Phụng thấy được ở 2 em trai mình).
Như Quỳnh: Nhân dịp năm mới, xin chị bật mí một chút về các dự định, kế hoạch biểu diễn của mình tại Pháp.
Được biết hai em trai chị vừa phá kỷ lục Guiness về giữ thăng bằng bằng đầu leo bậc thang, đây không chỉ là niềm tự hào của gia đình mà còn là niềm tự hào của đất nước. Tuy nhiên tại Pháp thực sự các chương trình biểu diễn xiếc của người Việt chưa được phổ biến rộng rãi. Liệu chị có kế hoạch kết hợp cùng hai em và gia đình không ?
Nghệ sĩ Mỹ Phụng: Phụng sẽ vẫn tiếp tục tập luyện để làm mới các tiếc mục biểu diễn của mình . Song song đó ,Phụng sẽ dựng bài cho các bạn học trò để diễn những tiếc mục đơn hay tập thể. Và cũng đang có dự định dạy ảo thuật cho những ai mong muốn học.
Phụng rất tự hào cho gia đình cũng như đất nước mình về kỷ lục Guinesse mà 2 em trai vừa đạt được. Cũng mong muốn được hợp tác cùng hai em biểu diễn bên này, nhưng hiện thời 2 em phải đi lưu diễn khắp nơi trên thế giới, có thể gác lại dự định đó cho sau này.
Như Quỳnh: Xin chân thành cảm ơn những chia sẻ của chị! Một lần nữa chúc chị sức khỏe và hạnh phúc, một năm mới thật bình an.
Nghệ sĩ Mỹ Phụng: Phụng cũng chân thành cảm ơn về bài phỏng vấn !
.
Nguyễn Vũ Như Quỳnh