Khu vực đô thị Paris gồm trung tâm là thủ đô Paris và các đô thị ngoại ô có diện tích là 12.011 km2  với 11 898 502 người dân (2012), so với diện tích của Hà Nội là 3.345km2 và diện tích của TP.HCM gồm 19 quận và 5 huyện, tổng diện tích 2.095,01 km². Điểm cây số 0 của Pháp được đánh dấu ở sân trước nhà thời Đức Bà, đây cũng là điểm giữa, trung tâm lịch sử của thành phố Paris, nằm trên đảo Île de la Cité.

Thủ đô Paris gồm 20 quận, đi theo vòng xoắn ốc từ trung tâm là quận 1 theo chiều kim đồng hồ ra ngoài đến quận 20.

Theo thống kê năm 2007, thành phố Paris có tất cả 6.088 đường, phố, đại lộ gồm cả công cộng và tư nhân (sẽ có biển đề tư nhân ngay đầu đường). Trong tiếng Pháp, đường phố nói chung được chia thành nhiều loại như tiếng Việt từ đường phố, đại lộ, hẻm, ngõ,… : rue, avenue, boulevard, allée, passage, impasse…

Điểm phân biệt chính giữa đường / phố (rue) với đại lộ (avenue và boulevard) là phố không có cây. Nhưng cũng có những trường hợp ngoại lệ, như ở vành đai các quận phía ngoài Paris, một số phố có cây hai bên đường: rue Ordener, rue des Pyrénées, rue de Tolbiac, rue d’Alésia và rue de la Convention. Ngược lại, avenue de l’Opéra lại không được trồng cây để không che tầm nhìn tới nhà hát Opéra Garnier.

***

« Paris » xuất phát từ tên gọi Parisii của những người thuộc bộ tộc Gaulois sống ở đây. Năm 52 trước Công Nguyên, khi người La Mã tới, họ gọi khu vực này là Lutetia hay Lutetia Parisiorum. Khoảng năm 300, Lutetia được đổi tên thành Paris, lấy từ chữ  » Civitas Parisiorum  » – có nghĩa Thành của người Parisii. Hiện nay, ở Paris cũng có một khách sạn nổi tiếng mang tên Lutetia.

Paris nổi tiếng với tên gọi « Kinh đô ánh sáng », dịch từ tiếng Pháp là  » Ville lumière « . Tên gọi này được sinh ra với nghĩa đen của nó: vào cuối thế kỷ 17, trung tướng cảnh sát đầu tiên của Paris là Gabriel Nicolas de La Reynie ra lệnh thắp sáng những khu vực công cộng của thành phố để tránh nhiều tệ nạn. Vì vậy, Paris là thành phố đầu tiên trên thế giới sáng điện ngoài đường phố. Nhưng cũng vì Paris nổi tiếng là vị trí trung tâm văn hóa, tri thức của cả thế giới, nên tên gọi này sau thường được hiểu theo nghĩa bóng. Những người yêu thích Paris cũng nói: Chỉ cần thêm hai chữ cái, Paris trở thành thiên đường. Trong tiếng Pháp, thêm hai chữ a và d, Paris thành Paradis, có nghĩa là thiên đường.

Một tên gọi thân mật khác của Paris là « Paname » vào đầu thế kỷ 20 khi những chiếc mũ panama phổ biến. Bắt đầu bởi các công nhân đào con kênh Panama, loại mũ này trở nên rất thịnh hành ở Mỹ và châu Âu. Rồi đến Paris, tất cả đàn ông đều sở hữu và đội một chiếc panama, nó thành tên gọi cho thành phố từ đó, biểu tượng cho 1 thời kỳ lịch sử.  » Parigot  » cũng là một từ lóng để chỉ những người Paris, nhưng từ này ít nhiều mang tính châm chọc.

***

Vào năm 1844, nội ô Paris (Paris intra-muros) được giới hạn bởi bức tường thành Thiers. Tới năm 1860, một số hạt và quận xung quanh được sát nhập vào thành phố. Còn ngày nay, Paris được phân định với ngoại ô bằng các đại lộ vành đai dài 35 km (périphérique). Tuy nhiên có một vài ngoại lệ như : Quận 15 vượt qua ranh giới này tới sân bay trực thăng Issy-les-Moulineaux. Quận 16 bao gồm cả rừng Boulogne rộng 846 hecta ở phía tây. Còn rừng Vincennes rộng 995 hecta thuộc Quận 12 ở phía Đông. Tổng cộng chu vi của Paris dài tới 54,74 km.

                                    Một số đường phố đặc biệt :

Đại lộ rộng nhất Paris là đại lộ Foch quận 16: rộng 120 m.

Đại lộ ngắn nhất Paris là đại lộ Constant Coquelin Quận 7: dài 98 m.

Phố dài nhất Paris là phố Vaugirard Quận 6 và 15: dài 4.360 m.

Phố ngắn nhất Paris là phố Degrés Quận 2: dài 5,75 m.

Phố hẹp nhất Paris là phố Chat-qui-Pêche Quận 5, chỗ hẹp nhất là 1,80 m.

Có độ dốc nhất là phố Gasnier-Guy Quận 20: 17 độ.

Điểm cao nhất là số 40 phố Télégraphe Quận 20: 128,45 m.

Điểm thấp nhất tại góc các phố Leblanc và Saint-Charles Quận 15: 30,5 m.

nhóm KNTT

(thông tin: tổng hợp từ internet)